Nükleer Enerji Santralleri Nasıl Çalışır?

Nükleer Enerji Nedir ve Nasıl Elde Edilir?

Bildiğimiz gibi insanoğlunun enerjiye olan ihtiyacı sanayi devrimiyle önem kazanmış ve bu önem yıllar geçtikçe artmıştır. Enerjiye olan önemin artmasıyla birlikte enerjiyi elde etmenin alternatif yolları araştırılmaya başlanmıştır. Fosil yakıtlar (kömür, petrol vb.) enerji elde edilen ilk maddelerdir. Özellikle 19. yüzyılın ortalarında modern kuyulardan çıkarılan petrol, birçok alandaki enerji ihtiyacını karşılamaya başladı. 1970’li yıllarındaki petrol krizi devletleri alternatif enerji  arayışlarına yöneltti. Bu arayış sonucunda nükleer enerji yaygınlaşmaya başladı çünkü topraklarından petrol elde edemeyen devletler petrol ve kendisinde bulunmayan diğer enerji kaynaklarına olan bağımlılığını azaltmak için nükleer enerjiye yöneldiler. İlk nükleer enerji santrali 1954 yılında faaliyete başlayan Obninsk Nükleer Enerji Santrali’dir. Sonraki yıllarda özellikle yukarıda belirttiğimiz üzere petrol krizinden sonra nükleer enerji santralleri yaygınlaşmaya başladı. Bugün dünya üzerinde 31 ülkede 450 aktif nükleer reaktör vardır. 59 nükleer reaktörün inşası ise devam etmektedir. Peki nükleer enerji nedir ve nasıl elde edilir?

Nükleer enerji, çok yüksek sıcaklıkta atom çekirdeklerinin birleşmesi (füzyon) veya parçalanmasıyla (fisyon) ortaya çıkan bir enerji türüdür. Nükleer enerji için zenginleştirilmiş uranyumun olması gerekmektedir. Uranyum, fisyon ve füzyon tepkimesine girdiğinde ortaya yüksek miktarda enerji çıkar. Bu enerji suyun ısıtılmasını sağlar. Su ısınınca buhar haline dönüşür ve bu su buharı türbinlere verilir. Su buharıyla dönen türbinler jeneratörün elektrik üretmesini sağlar. (Bu işlemlerin gerçekleştiği yere nükleer reaktör denir.) Üretilen bu elektrik, iletim hatlarıyla taşınarak kullanıma sunulur. Nükleer enerjinin birçok fayda ve zararı vardır. Şimdi maddeler halinde bunları inceleyelim.

 Nükleer Enerjinin Faydaları

• Nükleer enerji santralleri kurallarına uyularak kurulup işletildiğinde çevreyi kirletmez. Çevreye sera gazı yaymaz. Bacasından çıkan, çevreye zararsız su buharıdır.
• Maliyeti düşük, sürdürülebilir, güvenilir ve ucuz bir enerjidir.
• Dış etkenlerden etkilenmeyen, yılın her döneminde elde edilebilen bir enerji türüdür.
• Ham madde tekelciliği söz konusu  değildir. Uranyum, dünyanın farklı bölgelerinde elde edilebilmektedir.
• Nükleer santrallerin kurulumunda gerekli alan diğer santrallere göre oldukça küçüktür.
• Nükleer enerjinin varlığı elektrik ithalatını ortadan kaldırır ve dışa bağımlılığı azaltır. Dolayısıyla enerji konusunda avantaj sağlar. Günümüzde gelişmiş ülkelerin neredeyse tamamı nükleer enerji santraline sahiptir.

Nükleer Enerjinin Zararları

• Nükleer enerji santralleri kurallarına uygun kurulup işletilmezse çok büyük çevre felaketlerine sebep olur. (1986 Çernobil faciası)
• Uranyum kaynakları tükenebilir. 30-60 yıl içerisinde tükeneceği öngörüsü vardır. Dolayısıyla yenilenebilir enerji kaynağı değildir.
• Nükleer enerji santrallerinde ortaya çok tehlikeli atıklar çıkmaktadır. Bunların saklanması, imha edilmesi çok maliyetli ve zordur.
• Nükleer tehdit, ülkelerin en büyük tehdit unsuru haline gelmiştir. (1945 Hiroşima ve Nagazaki saldırıları)
• Terör saldırılarına karşı nükleer santraller ciddi tehdit oluşturmaktadır.